USTAWA O DOWODACH OSOBISTYCH

(z dnia 6 sierpnia 2010 r. Dz.U.2022.671 t.j.)

Zmiany w wydawaniu dowodów osobistych

Od 29.12.2023 r. nie trzeba wypełniać papierowych formularzy, by złożyć wniosek o wydanie dowodu osobistego.

Wprowadzone w ustawie o dowodach osobistych zmiany:

• Możliwość elektronicznego złożenia wniosku przez każdego obywatela bez względu na wiek, z zastrzeżeniem, że obywatel, który ukończył 12 r.ż. jest zobowiązany w terminie do 30 dni od złożenia wniosku zgłosić się do urzędu, do którego skierował wniosek, w celu złożenia odwzorowania podpisu własnoręcznego oraz odcisków palców. Podpis jest składany elektronicznie za pomocą urządzenia umożliwiającego złożenie i odwzorowanie podpisu własnoręcznego – Signature Pad, natomiast odciski palców są składane za pomocą już wykorzystywanych przez urzędy skanerów linii papilarnych. Jeżeli obywatel nie pojawi się w urzędzie w ww. terminie, wniosek będzie automatycznie pozostawiony bez rozpoznania przez system obsługujący wydawanie dowodów osobistych (RDO). Ważne: fotografia załączona do wniosku musi spełniać wymagania określone w ustawie o dowodach osobistych.
• Wniosek o wydanie dowodu osobistego jest składany w urzędzie na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej, wypełniany przez organ gminy na podstawie danych podanych przez wnioskodawcę i danych pobranych z rejestru PESEL. Wnioskodawca podpisuje wniosek za pomocą urządzenia umożliwiającego złożenie i odwzorowanie podpisu własnoręcznego – Signature Pad. Papierowa postać wniosku, czyli wydruk z RDO, jest możliwa tylko w przypadku awarii sprzętu do składania podpisu elektronicznego.
• Potwierdzenie odbioru dowodu jest w postaci elektronicznej –  złożenie podpisu na formularzu odbioru dowodu osobistego realizowane jest za pomocą urządzenia umożliwiającego złożenie i odwzorowanie podpisu własnoręcznego – Signature Pad. Papierowa postać potwierdzenia, czyli wydruk z RDO, jest możliwy tylko w przypadku awarii sprzętu do składania podpisu elektronicznego.

Od 29 listopada 2021 r. nastąpiły zmiany w ustawie, które wprowadziły nowy wzór dowodu osobistego z drugą cechą biometryczną.  W warstwie elektronicznej dowodu osobistego zamieszczane są odciski palców. Do warstwy graficznej dowodu osobistego powrócił podpis posiadacza.

Dowody osobiste wydane przed dniem wejścia w życie ustawy (przed 7 listopada 2021 r.) zachowują ważność na okres, na jaki zostały wydane. Nie ma zatem konieczności wymiany dotychczas posiadanych dowodów osobistych.

Konieczność wymiany dowodu osobistego zachodzi jedynie wówczas, gdy zbliża się upływ termin ważności (powinno się wystąpić z wnioskiem o wydanie dowodu osobistego co najmniej 30 dni przed upływem terminu ważności dowodu osobistego), zmienią się dane w nim zawarte np. nazwisko, wizerunek twarzy, dokument ulegnie zniszczeniu lub gdy osoba została ubezwłasnowolniona całkowicie, a w jej dowodzie osobistym jest zamieszczony certyfikat identyfikacji i uwierzytelnienia lub certyfikat podpisu osobistego lub gdy osoba została ubezwłasnowolniona częściowo, a w jej dowodzie osobistym jest zamieszczony certyfikat podpisu osobistego.

Certyfikaty zawarte w warstwie elektronicznej e-dowodu umożliwiają m.in.:

• logowanie do portali administracji publicznej (np. gov.pl) i korzystanie z e-usług – certyfikat identyfikacji i uwierzytelnienia,
• elektroniczne podpisywanie dokumentów – certyfikat podpisu osobistego,
• korzystanie z automatycznych bramek granicznych np. na lotniskach – certyfikat potwierdzenia obecności.

Na stronie https://www.gov.pl/web/e-dowod dostępne są informacje na temat e-dowodu i jego funkcjonalności.

Dowód osobisty jest wydawany nieodpłatnie.

Czas oczekiwania na nowy dowód osobisty wynosi 30 dni i jest on wydawany na okres 10 lat, za wyjątkiem dowodów osobistych wydanych dla małoletnich poniżej 12 roku życia – okres ważności 5 lat. Dla osób, które ukończyły 12 rok życia, od których chwilowo fizycznie nie można pobrać odcisków palców wydawane są dowody osobiste ważne 12 miesięcy.

Sprawy związane z obsługą dowodów osobistych załatwiane są w Punkcie Obsługi Mieszkańca w Urzędzie Miejskim w Mielcu, ul. Żeromskiego 26, tel. 17 787 40 57, 17 787 40 58.

Złożenie wniosku o wydanie dowodu osobistego

• Wniosek o wydanie dowodu osobistego składa się osobiście w organie dowolnej gminy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
• Wniosek o wydanie dowodu osobistego osobie do 12 roku życia można złożyć na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym na stronie: https://epuap.gov.pl
• Wniosek o wydanie dowodu osobistego składa osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych lub posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych ubiegającej się o wydanie dowodu osobistego wniosek składa rodzic, opiekun lub kurator. Osoby nieposiadające zdolności do czynności prawnych lub posiadające ograniczoną zdolność do czynności prawnych, muszą być obecne przy składaniu wniosku z wyjątkiem osób, które nie ukończyły 5 roku życia.
• Osoba obowiązana do posiadania dowodu osobistego może złożyć wniosek o wydanie dowodu osobistego nie wcześniej niż 30 dni przed datą 18 urodzin.

Do wniosku należy dołączyć:

1. Kolorową fotografię osoby ubiegającej się o wydanie dowodu osobistego o wymiarach 35 x 45 mm, wykonaną na jednolitym jasnym tle, z równomiernym oświetleniem, mającą dobrą ostrość oraz odwzorowującą naturalny kolor skóry, obejmującą wizerunek od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80% fotografii, przedstawiającą osobę w pozycji frontalnej,  z zachowaniem symetrii w pionie i odzwierciedlającą w sposób niebudzący uzasadnionych wątpliwości wizerunek twarzy, pokazującą wyraźnie oczy, zwłaszcza źrenice, bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami, patrzącą na wprost z otwartymi oczami, nieprzesłoniętymi włosami, z naturalnym wyrazem twarzy i zamkniętymi ustami. Fotografia powinna być wykonana nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku

Dopuszcza się złożenie fotografii:

• w ciemnych okularach przez osoby z wadami wzroku, potwierdzone orzeczeniem o niepełnosprawności osoby do 16 roku życia lub orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 lat,
• z nakryciem głowy zgodnie z zasadami swojego wyznania, potwierdzonymi zaświadczeniem o przynależności do kościoła lub innego związku wyznaniowego zarejestrowanego w Rzeczypospolitej Polskiej. Osoba może także załączyć fotografię przedstawiającą ją w nakryciu głowy, o ile uprawdopodobni, że taka potrzeba wynika z konsekwencji przebytego leczenia lub zaistniałego wypadku.

Osoba, która posiada orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, a także osoba, której stan zdrowia nie pozwala na spełnienie wymogów fotografii, może załączyć fotografię niespełniającą tych wymogów.

Fotografia osoby do 5 roku życia może nie spełniać wymogów w zakresie wizerunku twarzy.

2. Dowód osobisty do wglądu a w przypadku utraty dowodu osobistego, paszport lub inny dokument zawierający fotografię.

3. Polski akt urodzenia w przypadku dzieci urodzonych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dla których zostanie nadany numer PESEL przy składaniu wniosku o wydanie dowodu osobistego.

4. Dokument potwierdzający obywatelstwo polskie, w przypadku wątpliwości co do obywatelstwa osoby, której ma być wydany dowód osobisty.

 

Odbiór dowodu osobistego

Dowód osobisty odbiera się osobiście w siedzibie organu gminy, w którym został złożony wniosek o wydanie dowodu osobistego.

Dowód osobisty osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych odbiera rodzic albo opiekun, a dowód osobisty osoby posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych odbiera osoba ubiegająca się o wydanie dowodu osobistego, rodzic albo kurator. Dowód osobisty może również odebrać rodzic, który nie składał wniosku o wydanie dowodu osobistego.

Odbiór dowodu osobistego wydanego osobie nieposiadającej zdolności do czynności prawnych albo posiadającą ograniczoną zdolność do czynności prawnych wymaga obecności tej osoby, z wyjątkiem osoby, która:

• nie ukończyła 5 roku życia;
• ukończyła 5 rok życia i nie ukończyła 12 roku życia, jeżeli osoba ta była obecna przy składaniu wniosku w siedzibie organu gminy.

Gotowość dowodu osobistego do odbioru można sprawdzić na stronie: https://obywatel.gov.pl

 

Zgłoszenie utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego

Utratę lub uszkodzenie dowodu osobistego zgłasza się osobiście w organie dowolnej gminy, a posiadacz dowodu osobistego przebywający poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – dowolnemu konsulowi Rzeczypospolitej Polskiej, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, opatrzonym własnoręcznym czytelnym podpisem. W przypadku osobistego zgłoszenia utraty dowodu osobistego należy przedłożyć do wglądu dokument pozwalający ustalić tożsamość. W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych lub posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych zgłoszenia dokonuje rodzic, opiekun lub kurator.

Można również samodzielnie zgłosić utratę lub uszkodzenie dowodu osobistego za pomocą usługi elektronicznej na stronie: https://obywatel.gov.pl lub złożyć zgłoszenie do organu gminy, który wydał dowód osobisty, na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem zaufanym poprzez stronę: https://epuap.gov.pl. Zgłoszenia tego, można też dokonać poprzez pełnomocnika, składającego pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności.

Pełnomocnictwo szczególne

 

Zgłoszenie zawieszenia lub cofnięcia zawieszenia certyfikatów zamieszczonych w warstwie elektronicznej dowodu osobistego

Posiadacz dowodu osobistego mający pełną zdolność do czynności prawnych, który czasowo utracił kontrolę nad dokumentem zgłasza osobiście w organie dowolnej gminy zawieszenie lub cofnięcie zawieszenia certyfikatów zamieszczonych w warstwie elektronicznej dowodu osobistego. W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych lub posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych zgłoszenia dokonuje rodzic, opiekun lub kurator.

Można również samodzielnie zgłosić zawieszenie lub cofnięcie zawieszenia certyfikatów zamieszczonych w warstwie elektronicznej dowodu osobistego za pomocą usługi elektronicznej na stronie: http://obywatel.gov.pl lub złożyć zgłoszenie do organu gminy, który wydał dowód osobisty, na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem zaufanym poprzez stronę: http://epuap.gov.pl. Zgłoszenia tego, można też dokonać poprzez pełnomocnika, składającego pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności.

Certyfikaty zamieszczone w warstwie elektronicznej dowodu osobistego podlegają zawieszeniu na okres nie dłuższy niż 14 dni, licząc od dnia dokonania zgłoszenia. Jeżeli w tym okresie nie nastąpi cofnięcie zawieszenia tych certyfikatów, certyfikaty oraz dowód osobisty podlegają unieważnieniu z mocy prawa.

Pełnomocnictwo szczególne

 

Zgłoszenie nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych

Posiadacz dowodu osobistego, w przypadku podejrzenia nieuprawnionego wykorzystania jego danych osobowych, może zgłosić osobiście ten fakt organowi dowolnej gminy w celu unieważnienia posiadanego dowodu osobistego. W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych lub posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych zgłoszenia dokonuje rodzic, opiekun lub kurator.

Zgłoszenie nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych można również złożyć do organu gminy, który wydał dowód osobisty, na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej, po opatrzeniu kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem zaufanym poprzez stronę: https://epuap.gov.pl. Zgłoszenia tego, można też dokonać poprzez pełnomocnika, składającego pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności.

Pełnomocnictwo szczególne

 

Zgodnie z art.26 ust.1 Ustawy o dowodach osobistych o niemożliwości złożenia wniosku o wydanie dowodu osobistego spowodowanej chorobą, niepełnosprawnością lub inną niedającą się pokonać przeszkodą wnioskodawca powiadamia organ gminy, który po uprawdopodobnieniu przez wnioskodawcę zaistniałego przypadku zapewnia przyjęcie wniosku w miejscu pobytu tej osoby, chyba że okoliczności nie pozwalają na przyjęcie tego wniosku. W takim przypadku dowód osobisty może odebrać pełnomocnik, składając pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności.

Urząd Miejski w Mielcu zapewnia przyjęcie wniosku w miejscu pobytu osoby na terenie powiatu mieleckiego.

Pełnomocnictwo szczególne do odbioru dowodu osobistego, gdy wniosek o wydanie dowodu osobistego został złożony w trybie art. 26 ust. 1